در این مطلب می خواهم پدیده ای را که در صدا بسیار اتفاق می افتد را بصورت مختصر و مفید شرح دهم.
پدیده یا اثر پوشش که در اصطلاح به آن مسک شدن صدا گفته می شود پدیده ای است که در طبیعت بسیار اتفاق می افتد. این پدیده در موسیقی و صدابرداری موسیقی بسیار اتفاق می افتد. پدیده مسکینگ یا پوشش در صدا در بعضی مواقع می تواند کمک کننده باشد و در بسیاری مواقع هم می تواند مخرب باشد. اینکه در چه جاهایی مفید است و در چه جاهایی مخرب است را در ادامه بحث خواهیم کرد.
ابتدا بهتر است به مفهوم این پدیده بپردازیم و تعریفی از آن داشته باشیم.
بطور کلی پوشش زمانی اتفاق می افتد که در حال گوش دادن به دو یا چند صدا هستیم. حال اگر سطح یک یا چند صدا از دیگر صدا ها به اندازه کافی بلند باشد، درک صدای آرام تر دشوار می شود. در این حالت می گوییم که صدای آرام تر با صدای بلندتر پوشانده می شود و یا بعبارتی مسک می شود.
نکته ای که در اینجا هست اینکه صداهایی که از نظر فرکانسی به هم نزدیک تر هستند، قابلیت همپوشانی و پوشش بیشتری بر روی همدیگر دارند. صداهایی هم که از نظر فرکانسی اختلاف فرکانسی بالاتری دارند کمتر می توانند بر روی همدیگر ایجاد پوشش نمایند.
اثر پوشش از طریق قابلیت شنیدن صداها در حضور یکدیگر (نویز) اولین بار توسط Wegel و Lane در سال 1924 میلادی انجام شد.
روش کار به این ترتیب است که دو صدای متفاوت بطور همزمان پخش می شوند. یکی از صداها دارای تراز ثابت و یک فرکانس مشخص است. اما صدای دوم دارای تراز و فرکانس متغیر است و سطح تراز آن کاهش می‌یابد تا زمانی که دیگر قابل شنیدن نباشد.
به عنوان مثال در منحنی دوم، صدای پوشش دهنده یا ماسکر در فرکانس 400 هرتز است. مشاهده می کنیم که در 80 دسی بل باعث تغییر آستانه شنوایی به 60 دسی بل در فرکانس 800 هرتز می شود. در پست بلندی صدا دیدیم که آستانه شنوایی در فرکانس 800 هرتز در محدوده 0 دسی بل است. ساختار ظریف روی منحنی های پوششی جالب است. در اطراف فرکانس صدای پوشش دهنده، افت کمی در تغییر آستانه وجود دارد – به این معنی که گوش حساس‌تر می‌شود. این شیب ها در هارمونیک های فرکانس پوشاندن تکرار می شوند. دلیل آن این است که وقتی دو فرکانس بر هم منطبق می شوند، ضرباتی ایجاد می شود که ما را از وجود صدای ماسک شده آگاه می کند. با افزایش تراز صدای پوشش دهنده ، وسعت نفوذ آن افزایش می یابد.
صدای ماسک 2400 هرتز، صدای 400 هرتز را هر چقدر هم که بلند باشد، پنهان نمی کند. در آزمایش پوشش دهنده استاندارد، صدایی در حضور نویز پوشاننده تا زمانی که سطح آن از حد معینی فراتر رود، قابل شنیدن نیست. نویز پوشاننده را می توان به گونه ای پیکربندی کرد که پهنای باند قابل تنظیمی داشته باشد و آزمایش ها را می توان برای پهنای باند نویزهای مختلف تکرار کرد.
مشخص شده است (فلچر و مونسون، 1937) که عملیات پوشش مستقل از پهنای باند نویز است تا زمانی که پهنای باند به زیر یک مقدار معین کاهش یابد. این منجر به روش جداگانه‌ای برای اندازه‌گیری پهنای باند بحرانی شد که نتایجی مشابه نتایج حاصل از همخوانی و ناهماهنگی به دست آورد.
پدیده مسکینگ یا پوشش صدا یک نکته مهم در آکوستیک معماری است. برای شرایط آکوستیکی یک فضا این نکته مهم است که آیا گفتار در تراز های نوفه بالا قابل درک است یا خیر.
اکنون همانطور که در ابتدا گفتیم به این مورد بپردازیم که وجود پدیده مسکینگ یا پوشش در صدا در چه جاهایی می تواند مفید باشد و در چه جاهایی مخرب است. یکی از کاربردهای بسیار مرسوم پوشش استفاده از آن در فضاهای بسیار بزرگ و سربسته با تعداد افراد زیاد است. یکی از فضاهایی که بسیار مرسوم است و امروزه استفاده از آن گسترش یافته است فضاهای پلان باز است. از فضاهای پلان باز می توان بانک ها، فروشگاههای زنجیره ای و یا فضاهای اداری پارتیشن بندی شده نام برد. در این فضاها برای آنکه بتوان با توجه به حضور تعداد زیاد افراد فضایی آرام برای پرسنل ایجاد نمود از صدا های پوشش دهنده بهره می برند. بدین ترتیب که صدای پوشش دهنده ای را معمولا از جنس نوفه صورتی است را با ترازی بالاتر از تراز نوفه محیط پخش می کنند.
اما اگر بخواهیم از موارد مخرب پدیه مسکینگ یا پوشش در صدا نام ببریم می توان صدابرداری موسیقی را نام برد. این اتفاق به این ترتیب زمانیکه چند ساز موسیقی در کنار هم داریم و همزمان همه آنها در حال نواختن هستند رخ می دهد. مثلا اگر ساز الف صدای بلندتر و با فرکانس پایین تر نسبت به ساز ب داشته باشد ساز الف براحتی می تواند بر روی ساز ب ایجاد پوشش نماید.
